Skip to content 
Separacja Definicja
Separacja w potocznym znaczeniu to życie małżonków w rozłączeniu bez utrzymywania relacji. Definicję separacji w języku prawniczym znajdziesz poniżej.
Separacja Formalna, czyli Separacja Prawna
Separacja (formalna) prawna, to instytucja zniesienia w postępowaniu sądowym wspólnego życia małżonków, bez przerywania węzła małżeńskiego. Upraszczając separacja to stan, w którym małżonkowie żyją osobno tak jak po rozwodzie, ale małżeństwo nie zostaje rozwiązane. Instytucja ta powstała, aby dać szanse na powrót do wspólnego życia małżonków, których rozpad pożycia jest zupełny, ale nie trwały.
Przesłanki separacji
Przesłanka pozytywna
Przesłanką pozytywną, a więc taką, która musi zaistnieć, jest trwały rozpad małżeństwa.
Rozkład pożycia jest zupełny, jeżeli nie istnieje między małżonkami więź duchowa, fizyczna i gospodarcza (pewne istnienie więzi gospodarczej jest dopuszczalne).
Przesłanki negatywne
Przesłanki negatywne, to takie, które nie mogą zaistnieć, aby sąd mógł orzec separację, takie przesłanki, to:
- Wskutek separacji miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków.
- Orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Cel separacji?
Jednym z celów separacji jest bowiem umożliwienie małżonkom przemyślenia celowości definitywnego rozejścia się i ewentualnego powrotu do wspólnego pożycia, co się łączy ze zniesieniem separacji (art. 616 k.r.o.).
Formalnie orzeczona separacja ma przede wszystkim doprowadzić do pojednania się (pogodzenia) małżonków i ponownego nawiązania pożycia.
Cel wprowadzenia instytucji separacji, jej usytuowanie w systematyce Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz przesłanki orzeczenia separacji, w sposób dostateczny różnicują tę instytucję od instytucji rozwodu prowadzącej do definitywnego ustania małżeństwa. (I UZP 8/11, Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17.01.2012 r.).
Separacja KRIO
Separacja została uregulowana w art. 611 do art. 616 KRIO.
Art. 611. Orzeczenie separacji
§ 1. Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd orzekł separację.
§ 2. Jednakże mimo zupełnego rozkładu pożycia orzeczenie separacji nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
§ 3. Jeżeli małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci, sąd może orzec separację na podstawie zgodnego żądania małżonków.
Co to jest separacja małżeńska?
Separacja małżeńska to instytucja pozwalająca na oddzielne życie małżonków, bez ustania małżeństwa.
Skutki Separacji
Separacja pociąga za sobą takie same skutki jak rozwód, małżonków przestają wiązać obowiązki wynikające z art. 23-30 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego.
Obowiązki:
- wspólne pożycie,
- wzajemna pomoc,
- wierności,
- współdziałanie dla dobra rodziny,
- rozstrzyganie wspólnie o istotnych sprawach rodziny,
- solidarna odpowiedzialność za zobowiązania,
- przyczynianie się do zaspokajania potrzeb rodziny.
Prawa:
- prawo do korzystania z mieszkania małżonka,
- prawo do działania za małżonka w sprawach zwykłego zarządu.
Przy orzekaniu separacji, sąd może orzec o obowiązku alimentacyjnym na rzecz małżonka, na podstawie przepisów o obowiązku alimentacyjnym między rozwiedzionymi małżonkami.
Separacja a rozdzielność majątkowa
Przy orzeczeniu separacji powstaje między małżonkami rozdzielność majątkowa, jest to ustrój przymusowy i nie może zostać zmieniony na inny podczas trwania separacji.
Separacja a dziedziczenie
Małżonkowie, którzy znajdują się w separacji, nie dziedziczą po sobie z ustawy!
Przykład:
Małżonkowie Anna K. i Adam K. wystąpili o orzeczenie przez sąd separacji, sąd wydał orzeczenie o separacji małżonków, orzeczenie o separacji uprawomocniło się 14 sierpnia, 20 sierpnia zmarł Adam K., który nie pozostawił testamentu. Anna K. nie będzie dziedziczyć po Adamie K., gdyż nie pozostawił on testamentu, a separacja wyklucza dziedziczenie z ustawy.
Separacja a dzieci
Orzekając separację, sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi małżonków oraz o kontaktach rodziców z dziećmi. Ponadto sąd orzeka o ponoszeniu kosztów utrzymania i wychowania dzieci.
Separacja bez orzekania o winie
Zasadniczo sąd orzekając separację, orzeka również o winie rozkładu pożycia, jednakże orzekając separację na podstawie zgodnego żądania małżonków, sąd nie orzeka o winie rozkładu pożycia. W tym wypadku następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy.
Jak długo można żyć w separacji, czyli ile trwa separacja?
Separacja trwa od uprawomocnienia się orzeczenia sądu o jej ustanowieniu do jej ustania.
Separacja ustaje na skutek:
Orzeczenia rozwodu.
Unieważnienia małżeństwa.
Zniesienia separacji orzeczeniem sądu na wniosek małżonków.
Śmierci jednego z małżonków.
Nie ma żadnego określonego terminu trwania separacji, czas jej trwania nie jest ograniczony przez prawo.
Czym się różni separacja od rozwodu?
Główną różnicą między rozwodem a separacją jest dalsze trwanie małżeństwa, pomimo braku pożycia. Przesłanką rozwodu jest zupełny i trwały rozkład pożycia, a separacji jedynie zupełny, ale niekoniecznie trwały rozkład pożycia.
Separacja a mieszkanie razem
Zarówno małżonkowie w separacji, jak i rozwiedzeni mogą mieszkać w jednym mieszkaniu, wspólne zamieszkanie nie wyklucza zupełnego rozkładu pożycia małżonków.
Przykład:
Pomimo że małżonkowie Nowak mieszkają w jednym mieszkaniu, korzystają wspólnie z tych samych pomieszczeń, tj. kuchni i łazienki, to będą mieć oni możliwość uzyskania orzeczenia o separacji, gdy rozkład ich pożycia jest zupełny.
Automatyczny rozwód po separacji
W opinii publicznej wykształciło się fałszywe przekonanie, jakoby po separacji otrzymywało się automatyczny rozwód, jednakże po pierwsze separacja trwa do czasu jej zniesienia, czyli nie ma prawem przewidzianego czasu trwania separacji, a po drugie osoba, która chce uzyskać rozwód, a przebywa w separacji, musi wystąpić z pozwem rozwodowym.
Gdzie złożyć wniosek o separację?
W sprawach o orzeczenie separacji, tak jak w przypadku rozwodu właściwy jest sąd okręgowy, w którego okręgu małżonkowie mają wspólne zamieszkanie, a w braku takiej podstawy – sąd miejsca ich wspólnego pobytu. Jeżeli małżonkowie nie mają wspólnego miejsca zamieszkania ani pobytu, odpowiedni jest sąd właściwy dla jednego z nich.
Koszt separacji
Pozew o separację opłacić należy w wysokości 600 zł, a przypadku żądania orzeczenia separacji na wspólny zgodny wniosek stron 100 zł. Ponadto możesz zapłacić adwokatowi za pomoc przy sporządzeniu wniosku, takie honorarium ustalane jest indywidualnie.
Spodobał Ci się nasz artykuł? Zobacz inne: