Skip to content 
Co to jest zapewnienie spadkowe?
Zapewnienie spadkowe to rodzaj dowodu, jaki może być przeprowadzony w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku, ma on na celu uproszczenie procedury dotyczącej ustalenia kręgu spadkobierców, którzy odziedziczą spadek po zmarłym.
Spadkobierca w zapewnieniu spadkowym składa oświadczenie co do wszystkiego, co mu jest wiadome:
- o istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączałyby znanych spadkobierców od dziedziczenia lub dziedziczyłyby wraz z nimi;
- o testamentach spadkodawcy.
Upraszając w zapewnieniu spadkowym, spadkobierca określa, kto jest uprawniony do dziedziczenia oraz czy zmarły pozostawił testament.
W przypadku, gdy żadna osoba nie chce złożyć zapewnienia spadkowego, sąd będzie zmuszony w inny sposób poszukiwać spadkobierców np. poprzez ogłoszenie, w takim wypadku wpłynie to na wydłużenie się postępowania o stwierdzenie nabycia spadku.
Kto może złożyć zapewnienie spadkowe?
Zapewnienie spadkowe może złożyć zgłaszający się spadkobierca, a więc osoba, która ma prawo do dziedziczenia po zmarłym.
Spadkobierca nie jest zobowiązany do złożenia zapewnienia spadkowego, gdyż złożenie takiego oświadczenia jest dobrowolne.
W przypadku gdy spadek dziedziczy więcej osób, wystarczy, gdy tylko jedna z nich złoży zapewnienie.
Odpowiedzialność karna za złożenie fałszywego zapewnienia
Kodeks postępowania cywilnego przewiduje karę za złożenie fałszywego zapewnienia, odwołuje się on do art. 233 kodeksu karnego, a więc kara dla spadkobiercy, który zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, wynosi od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności.
Art. 233. Kodeksu Karnego
§ 1. Kto, składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Przykład:
Piotr P. po śmierci brata złożył zapewnienie spadkowe, w którym celowo nie oświadczył, że brat posiadał syna z pozamałżeńskiego związku, Piotr P. naraził się tym samym na odpowiedzialność karną.
Anna W. po śmierci brata, złożyła zapewnienie spadkowe, jak się okazało jej brat, miał syna, o którym nic nie wiedziała, Anna W. nie będzie odpowiadała karnie, gdyż nie posiadała ona wiedzy o synu zmarłego.
Odebranie zapewnienia spadkowego przed sądem
Spadkobierca musi złożyć zapewnienie spadkowe przed sądem, ze względu na charakter tego dowodu oraz obowiązek uprzedzenia osoby składającej oświadczenie o odpowiedzialności karnej. Złożenie oświadczenia na piśmie lub we wniosku nie powinno być uznane przez sąd.
Zapewnienie przez pełnomocnika
Pełnomocnik spadkobiercy nie może złożyć skutecznego zapewnienia, nie można więc składać zapewnienia spadkowego przez pełnomocnika.
Wyjątkowo w imieniu małoletniego takie oświadczenie będzie mógł złożyć jego opiekun prawny.
Zapewnienie spadkowe pytania sądu
Sąd przy odbieraniu oświadczenia najczęściej zapyta spadkobiercę o:
- Stopień pokrewieństwa ze zmarłym;
- Czy spadkobierca jest osobą karaną za składanie fałszywych zeznań;
- Jakie są dane zmarłego i osoby składającej oświadczenie;
- Dacie i miejscu śmierci spadkodawcy;
- Czy spadkodawca pozostawił testament;
- Czy i kogo pozostawił spadkobierca z grona osób, które mogłyby dziedziczyć;
- Kto wchodzi w krąg spadkobierców, czy ktoś odrzucił spadek lub jest niegodny spadku.
Ogłoszenie
W przypadku gdy spadkobiercy odmówią złożenia zapewnienia spadkowego, sąd w inny sposób będzie zobowiązany ustalić krąg spadkobierców, najczęściej w takim przypadku sąd korzysta z ogłoszenia w prasie.
Podstawa Prawna
Przepis dotyczący środka dowodowego, jakim jest zapewnienie spadkowe, zawarty został w art. 671 kodeksu postępowania cywilnego.
Art. 671 kodeksu cywilnego:
§ 1. Za dowód, że nie ma innych spadkobierców, może być przyjęte zapewnienie złożone przez zgłaszającego się spadkobiercę.
§ 2. W zapewnieniu zgłaszający się powinien złożyć oświadczenie co do wszystkiego, co mu jest wiadome:
1) o istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączałyby znanych spadkobierców od dziedziczenia lub dziedziczyłyby wraz z nimi;
2) o testamentach spadkodawcy.
§ 3. Pod względem skutków karnych zapewnienie jest równoznaczne ze złożeniem zeznań pod przyrzeczeniem, o czym sędzia powinien uprzedzić składającego zapewnienie.
Ponadto przydatne mogą być przepisy art. 669-6792 kodeksu postępowania cywilnego oraz art. 1025-10291 kodeksu cywilnego.
Kiedy składa się zapewnienie spadkowe?
Zapewnienie składa spadkobierca osobiście podczas rozprawy w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku.
W jaki sposób sąd szuka spadkobierców?
Najczęściej poszukując spadkobierców w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku, sąd opiera się na zapewnieniu spadkowym złożonym przez spadkobiercę bądź szuka spadkobierców poprzez ogłoszenie.
Spodobał Ci się nasz artykuł? Zobacz inne:
Artykuł powstał przy współpracy z Porada Prawna Online.