Skip to content 
Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza czy wprost?
Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza to przyjęcie spadku z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe, co umożliwia zwolnienie się z odpowiedzialności za długi pozostawione przez spadkodawcę.
Zgodnie z art. 1012 Kodeksu Cywilnego spadek możemy przyjąć bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem odpowiedzialności (przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza), bądź spadek odrzucić.
Przyjmując spadek wprost, spadkobierca odpowiada za długi spadkodawcy własnym majątkiem, a więc może on być pociągnięty za długi z własnego majątku ponad wartość spadku.
Przykład przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza:
Zmarły Andrzej N. pozostawił trzech synów Adama, Bartosza i Kamila, jego majątek wynosił 2 000 000,00 zł, jak się okazało, posiadał on również dług w wysokości 3 000 000,00 zł.
Adam złożył oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Bartosz przyjął spadek wprost.
Kamil nie składał oświadczenia o przyjęciu spadku, więc po upływie 6 miesięcy od otwarcia spadku, zgodnie z Kodeksem Cywilnym spadek należy traktować jako przyjęty przez niego z dobrodziejstwem inwentarza.
Adam oraz Kamil będą odpowiadać do wysokości wartości odziedziczonego spadku, więc dłużnicy zabiorą im cały odziedziczony spadek, ale nic ponadto.
Bartosz przyjął spadek wprost, więc będzie odpowiadał odziedziczonym majątkiem oraz własnym majątkiem i znajduję się w najgorszej sytuacji, gdyż ponadto, że tak jak bracia nic nie odziedziczy, to będzie musiał odpowiadać własnym majątkiem i może utracić jego część.
Jakie są skutki przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza?
Przyjmując spadek z dobrodziejstwem inwentarza, odpowiadamy wyłącznie za długi spadkowe do wysokości naszego udziału spadkowego, po wyczerpaniu się udziału spadkowego, wierzyciel nie będzie miał prawa dochodzić swojej wierzytelności z naszego majątku.
Przykład przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza:
Adam N. odziedziczył po ojcu 100 000,00 zł, nie składał on oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, więc spadek został przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza. Adam N. sporządził inwentarz spadku, w którym wykazał wszystkie aktywa spadku. Po roku zgłosił do niego się wierzyciel ojca, który pożyczył jego ojcu 250 000,00 zł, Adam N. przelał na rzecz wierzyciela 100 000,00 zł, czym zwolnił się od dalszej odpowiedzialności za długi ojca. Wierzyciel nie uzyska już nic więcej od Adama N.
Jakie są skutki przyjęcia spadku wprost?
Przyjmując spadek wprost, będziemy odpowiedzialni za długi wchodzące w skład spadku, nie tylko do wysokości aktywów, jakie odziedziczyliśmy, ale również będziemy odpowiadać całym swoim majątkiem.
Damian S. odziedziczył po ojcu 400 000,00 zł, złożył oświadczenie o przyjęciu spadku wprost, gdyż był przekonany o tym, że ojciec nie posiada długów. Po roku od przyjęcia spadku otrzymał list z banku z żądaniem spłaty kredytu, który za życia wziął jego ojciec, kwota kredytu opiewała na 450 000,00 zł. Damian S. będzie zobowiązany spłacić całe zobowiązanie, co spowoduje, że straci na spadku 50 000,00 zł, gdyby przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, odpowiadałby tylko do kwoty 400 000,00 zł.
Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, termin do złożenia oświadczenia
Czas na przyjęcie lub odrzucenie spadku to 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania.
Przykład przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza:
Adam P. zmarł 1 stycznia i do części spadku powołał swojego przyjaciela w testamencie, a reszta majątku podlega dziedziczeniu ustawowemu. Dzieci zmarłego o jego śmierci, a więc również o swoim tytule do spadku dowiedziały się 1 stycznia i od tego czasu biegnie ich termin do odrzucenia spadku, natomiast przyjaciel zmarłego o jego śmierci również dowiedział się 1 stycznia, ale o testamencie dowiedział się 15 stycznia i to wtedy dowiedział się o swoim tytule do spadku.
Niezłożenie oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku w wyznaczonym terminie
Przed nowelizacją przepisów z 2015 r. nieodrzucenie spadku mogło nieść za sobą negatywne skutki dla osoby, która spadku nie odrzuciła, natomiast już po nowelizacji spadkobiercę, który nie złożył oświadczenia o odrzuceniu spadku, traktuję się, jakby przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
W związku z powyższym przy prawidłowym zachowaniu się osoby, która spadek przyjęła z dobrodziejstwem inwentarza, będzie ona odpowiadać za długi, ale wyłącznie do wysokości odziedziczonych aktywów.
Mając na uwadze powyższe, przyjęcie spadku wprost stało się marginalnym sposobem przyjęcia spadku, zmiana przepisu w 2015 r. jest mniej korzystna dla wierzycieli, którzy mają problem z odzyskaniem swoich wierzytelności, ale wyeliminowała ona wiele patologicznych sytuacji, w których np. małoletni dziedziczył ogromny dług, więc zmianę tę należy oceniać jako bardzo dobrą i korzystną dla społeczeństwa.
Gdzie złożyć oświadczenie o przyjęciu spadku przed upływem 6 miesięcznego terminu?
Jeżeli zdecydowaliśmy się nie czekać na upływ 6-miesięcznego terminu i chcemy szybciej uzyskać stwierdzenie nabycia spadku, to najlepiej oświadczenie o jego przyjęciu z dobrodziejstwem inwentarza, złożyć przed notariuszem, ponadto oświadczenie możemy złożyć w sądzie.
Czy warto przyjąć spadek przed upływem ustawowego terminu?
Przyjęcie spadku przed upływem ustawowego terminu, będzie korzystne, gdy szybko chcemy wejść w posiadanie majątku spadkodawcy, miejmy jednak na uwadze, że stwierdzenie nabycia spadku nie może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od otwarcia spadku, chyba że wszyscy znani spadkobiercy złożyli już oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.
Aby uzyskać stwierdzenie nabycia spadku przed upływem ustawowego 6-miesięcznego terminu, musimy zadbać, aby w tym czasie wszyscy znani spadkobiercy złożyli już swoje oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.
Co powinno zawierać oświadczenie o przyjęciu spadku?
Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku powinno zawierać:
1) imię i nazwisko spadkodawcy, datę i miejsce jego śmierci oraz miejsce jego ostatniego zamieszkania;
2) tytuł powołania do spadku;
3) treść złożonego oświadczenia.
Oświadczenie powinno również zawierać wymienienie wszelkich wiadomych składającemu oświadczenie osób należących do kręgu spadkobierców ustawowych, jak również wszelkich testamentów, chociażby składający oświadczenie uważał je za nieważne, oraz danych dotyczących treści i miejsca przechowania testamentów.
Przy oświadczeniu należy złożyć wypis aktu zgonu spadkodawcy albo prawomocne orzeczenie sądowe o uznaniu za zmarłego lub o stwierdzeniu zgonu, jeżeli dowody te nie zostały już poprzednio złożone.
Przepisy prawne
Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oraz wprost zostało uregulowane w art. 1012 – 1024 Kodeksu Cywilnego.
Podsumowanie
Podsumowując, należy jednoznacznie stwierdzić, że przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, to jedyny sensowny sposób na przejęcie spadku, gdyż ryzyko jakie niesie ze sobą przyjęcie spadku wprost, jest zbyt wysokie i niepotrzebne.
Pytania i odpowiedzi Q&A:
Czy warto przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza?
Tak, przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza powoduje, że odpowiadamy za długi spadkowe tylko do wysokości odziedziczonego w spadku majątku.
Kto może przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza?
Każdy, kto został powołany do spadku, może przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Spodobał Ci się nasz artykuł Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza? Zobacz inne?
Artykuł umowa dożywocia a zachowek powstał przy współpracy z Porada Prawna Online.