Spis Treści:
Intercyza co to jest? Intercyza definicja
Intercyza, czyli umowa majątkowa małżeńska jest to umowa zawarta w formie aktu notarialnego, która pozwala w drodze umowy uregulować stosunki majątkowe między małżonkami, według ich uznania, czyli na uzgodnionych przez nich warunkach odmiennych od wskazanych przez ustawodawcę.
Najczęściej intercyza kojarzy się z zawarciem małżeńskiej umowy majątkowej z ustanowieniem rozdzielności majątkowej, która skutkuje tym, że po zawarciu małżeństwa nie powstaje majątek wspólny, a przedmioty nabyte przez każdego z małżonków wchodzą do ich majątków osobistych.
Przykład:
Adam i Kamila zawarli przed ślubem umowę o rozdzielności majątkowej, Adam zarabia 15 000,00 zł miesięcznie a Kamila 5 000,00 zł miesięcznie, w tym przypadku, zawarcie umowy o rozdzielność małżeńską jest niekorzystna dla Kamili, gdyż w przypadku wspólności ustawowej majątek, czyli ich pensje weszłyby do majątku wspólnego i każdy z małżonków miałby prawo do całej kwoty w wysokości 20 000,00 zł, a w wyniku rozdzielności majątkowej ich pensje wchodzą do ich majątku osobistego i Adam zarządza swoją pensją a Kamila swoją.
Co do zasady w przypadku zawarcia małżeństwa powstaje reżim ustawowej wspólności majątkowej, a więc, gdy małżonkowie nie sporządzą umowy intercyzy przed ślubem powstanie reżim wspólności ustawowej, który będzie regulował stosunki majątkowe między małżonkami.
Przykład:
Piotr i Anna chcieli zawrzeć umowę, która określi zasady ich stosunków majątkowych po ślubie, jednakże tego nie uczynili w związku z czym powstała między nimi ustawowa wspólność majątkowa.
Ustawowa wspólność majątkowa
Aby zrozumieć, czym jest intercyza, należy wiedzieć, czym jest reżim ustawowej wspólności majątkowej.
Wspólność ustawowa to reżim prawny, który co do zasady powstaje z mocy ustawy w momencie zawarcia małżeństwa, wspólność ustawowa skutkuje tym, że co do zasady majątek nabyty przez małżonków w czasie trwania małżeństwa wchodzi w skład majątku wspólnego (np. pensje, dochody z najmu mieszkania, dochody z działalności itd.).
Więcej na ten temat wspólności ustawowej dowiesz się z naszego artykułu: „Małżeńska Wspólność Majątkowa”.
Przykład:
Anna wyszła za mąż za Adama (powstała między nimi ustawowa wspólność majątkowa, gdyż nie zawarli umowy intercyzy), a w związku z założeniem rodziny Anna zrezygnowała z pracy, gdyż jej mąż zarabiał 12 000,00 zł, dzięki czemu ona mogła zająć się wychowywaniem dziecka, w takim przypadku cała pensja Adama wchodzi do majątku wspólnego i małżonkowie mają równe prawa do korzystania z tych środków.
Intercyza zasady
Małżonkowie mogą przez intercyzę wspólność ustawową:
- rozszerzyć lub ograniczyć;
- albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem majątków.
Ustanowienie rozdzielności majątkowej
W przypadku zawarcia między małżonkami małżeńskiej umowy majątkowej, która ustanawia rozdzielność majątkową, nie dochodzi do powstania majątku wspólnego małżonków, a każdy z małżonków posiada wyłącznie swój majątek osobisty, którym samodzielnie zarządza.
W przypadku rozdzielności małżeńskiej każdy z nabytych w czasie trwania małżeństwa przedmiotów wchodzi do majątku osobistego małżonka, który ten przedmiot nabył.
Przedmioty, które zostaną nabyte wspólnie przez małżonków, nie będą częścią majątku wspólnego, a będą stanowiły przedmiot współwłasności.
Przykład:
I
Piotr i Agnieszka zawarli przed ślubem umowę o rozdzielności majątkowej, Piotr zarabia 10 000,00 zł miesięcznie a Agnieszka 4 000,00 zł miesięcznie, w takim przypadku, zawarcie umowy o rozdzielność małżeńską jest niekorzystna dla Agnieszki, gdyż w przypadku wspólności ustawowej majątek nabyty podczas trwania małżeństwa, czyli również ich pensje weszłyby do majątku wspólnego, a tak ich pensje wchodzą do ich majątku osobistego.
II
Adam i Kasia zawarli małżeństwo i przed ślubem zawarli umowę o ustanowienie rozdzielności majątkowej, gdy wspólnie nabyli samochód, to samochód ten jest ich współwłasnością, gdyby nie zawarli intercyzy, to samochód wszedłby do majątku wspólnego małżonków.
Ustanowienie rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobku
Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem majątków, co do zasady wygląda tak samo, jak reżim rozdzielności majątkowej z takim wyjątkiem, że po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonek, którego dorobek jest mniejszy niż dorobek drugiego małżonka, może żądać wyrównania dorobków przez zapłatę lub przeniesienie prawa.
Dorobkiem każdego z małżonków jest wzrost wartości jego majątku po zawarciu umowy majątkowej.
Rozszerzenie wspólności ustawowej
Rozszerzenie wspólności majątkowej polega na zaliczeniu do majątku wspólnego przedmiotów, które na mocy wspólności ustawowej należałby do majątków osobistych małżonków.
Przykład:
Do majątku osobistego małżonków wchodzą nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków, na mocy małżeńskiej umowy majątkowej małżonkowie mogą ustalić, że nagrody takie wejdą do majątku wspólnego małżonków.
Nie można przez umowę majątkową małżeńską rozszerzyć wspólności na:
- przedmioty majątkowe, które przypadną małżonkowi z tytułu dziedziczenia, zapisu lub darowizny;
- prawa majątkowe, które wynikają ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
- prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
- wierzytelności z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia, o ile nie wchodzą one do wspólności ustawowej, jak również wierzytelności z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę;
- niewymagalne jeszcze wierzytelności o wynagrodzenie za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej każdego z małżonków.
Mając na uwadze, że ustawodawca wyliczył, w jakich przypadkach nie można rozszerzać wspólności majątkowej, to należy przez analogię uznać, że w każdym innym przypadku małżonkowie mogą wspólność rozszerzyć.
Ograniczenie wspólności ustawowej
Ograniczenie wspólności ustawowej polega na zaliczeniu przedmiotów do majątku osobistego, tych, które w przypadku współwłasności ustawowej wchodziłby do majątku wspólnego małżonków, w tym przypadku ustawodawca nie wskazywał przypadków, w których nie można ograniczyć wspólności.
Przykład:
Według reżimu wspólności ustawowej do majątku wspólnego małżonków wchodzą dochody z przedmiotów należących do majątku osobistego małżonków (np. czynsz z najmu mieszkania nabytego przed zawarciem małżeństwa), za pomocą umowy małżeńskiej małżonkowie mogą postanowić, że dochody z przedmiotów wchodzących w skład majątku osobistego wchodzą do majątku osobistego małżonków, a nie do majątku wspólnego.
Jak zawrzeć intercyzę?
Aby skutecznie zawrzeć małżeńską umowę majątkową, należy udać się do notariusza, który wyjaśni wszystkie nasze wątpliwości oraz zadba o prawidłowe sporządzenie małżeńskiej umowy majątkowej.
Intercyza po ślubie? Czy intercyza przed ślubem?
Umowę majątkową małżeńską można zawrzeć przed ślubem, jak również po ślubie, jednakże, gdy przyszli małżonkowie są zdecydowani na zawarcie takiej umowy, najlepiej będzie ją sporządzić przed ślubem, gdyż w takiej sytuacji unikniemy powstanie wspólności ustawowej i podziału majątku, który został zgromadzony do czasu powstania rozdzielności majątkowej.
Forma umowy
Majątkowa umowa małżeńska musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego, gdyż w innym przypadku będzie ona nieważna, więc gdy chcemy taką umowę sporządzić, musi ją sporządzić notariusz.
Zmiana lub rozwiązanie umowy
Małżonkowie mogą w każdej chwili zmienić albo rozwiązać umowę majątkową małżeńską, gdy umowa zostanie rozwiązana w trakcie trwania małżeństwa to z chwilą jej rozwiązania powstanie majątkowy ustrój ustawowy.
Intercyza a dziedziczenie po śmierci
Żaden z umownych ustrojów majątkowych nie wpływa na dziedziczenie po małżonku, zasady dziedziczenia są takie same jak między małżonkami objętymi wspólnością ustawową. Więcej na temat dziedziczenia dowiesz się z naszego artykułu: „Dziedziczenie Ustawowe”.
Intercyza koszt, czyli ile kosztuje intercyza?
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej, maksymalny koszt zawarcia u notariusza umowy majątkowej małżeńskiej wynosi 400 złotych, a więc koszty notarialne nie są wielką przeszkodą dla małżonków, którzy taką umowę chcą sporządzić.
Podstawa prawna
Przepisy dotyczące umownych ustrojów majątkowych zawarte zostały w art. 47-515 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
FAQ, czyli często zadawane pytania:
Co daje intercyza po ślubie?
Intercyza (rozdzielność majątkowa) po ślubie powoduje, że od momentu jej powstania, każdy z małżonków posiada wyłącznie majątek osobisty, natomiast przedmioty nabyte po powstaniu rozdzielności wchodzą do majątków osobistych małżonków.
Co to jest intercyza?
Intercyza, czyli umowa majątkowa małżeńska jest to umowa zawarta w formie aktu notarialnego, która pozwala w drodze umowy uregulować stosunki majątkowe między małżonkami, według ich uznania, czyli na uzgodnionych przez nich warunkach.
Czy warto mieć intercyzę?
Nad intercyzą (rozdzielnością majątkową) warto się zastanowić, gdy małżonkowie mają podobne dochody, w przypadku gdy jeden małżonek zarabia dużo więcej, to rozdzielność majątkowa będzie niekorzystna dla mniej zarabiającego małżonka.
Co daje intercyza w razie rozwodu?
Gdy między małżonkami zawarta była małżeńska umowa majątkowa o rozdzielności majątkowej, to w przypadku rozwodu nie będzie potrzebny podział majątku wspólnego, gdyż na skutek intercyzy taki majątek niepowstanie.
Artykuł powstał przy pomocy: Porada Prawna Online.